SARS-CoV-2 ( Korona) virüsü korkusu ile eve alınan gıda maddelerini sabun, deterjan veya temizlik amacıyla kullanılan herhangi bir kimyasal madde ile temizlememek gerekiyor.
Gıdalarla temas eden kimyasal maddeler gıda üzerinde kalıntılar bırakır.
Temizlik amacıyla kullanılan kimyasalların çok büyük bir çoğunluğu zehirlenme riski oluşturan kimyasallardır. Temizlik maddelerinin kullanım sonrası gıdaların yüzeyinden durulama ile giderilebileceğini sanmak bir yanılgıdır.
Özellikle girintili çıkıntılı ve gözenekli bir yapıya sahip gıda maddelerinde tam bir durulama sağlamak neredeyse imkânsızdır. Gıda maddelerinin kullanılan kimyasala ne kadar süre temas ettiğine bağlı olarak bazı kimyasalların gıdalar tarafından absorbe (emilmesi) edilmesi yani kimyasal maddelerin gıdaların iç yapısına dâhil olması da mümkündür.
Öksürme, aksırma ya da elleme gibi yollarla SARS-CoV-2 virüsünün gıdalara bulaşması söz konusu olsa da bu hastalığın gıdalarla bulaştığına dair bir bilimsel bulgu yok. Gerek Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve gerekse Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi’nin (EFSA) açıklamaları bu doğrultudadır. Ancak elde kanıt olmaması bulaşma ihtimalinin hiç söz konusu olmadığı ya da imkânsız olduğu anlamına gelmez. Virüsler bakterilerin aksine gıda maddeleri üzerinde çoğalamazlar. Gıdalara bulaşmış olsalar bile çoğalma imkânı bulamayacakları için gıda üzerindeki sayıları zaman içinde azalacaktır. Bu virüsü yok etmek için gıdaları kimyasal maddelerle temizlemek gerektiğine dair bir bilimsel bulgu da yok. Dolayısıyla gereksiz yere kaygılarımızı artırmayalım.
Gıda maddelerini satın almak için evden olabildiğince seyrek aralıklarla çıkacağız.
Satın alma işlemini yapacak kişi hasta biri olmamalıdır. Alışveriş mekânında olabildiği kadar az süre geçirilerek alışveriş işlemi hızlıca tamamlamalıyız. Satın aldığımız gıdaları hazırlama ve pişirme sürecinde kişisel temizliğe, yüzey temizliğine ve kullandığımız alet ve ekipmanların temizliğine dikkat edeceğiz. Bu amaçla her zaman kullandığımız temizlik maddeleri ne ise onlarla temizlik yapmaya ve her zaman yaptığımız, gibi yapmaya devam edeceğiz. Ev içindeki temizlik sıklığı abartılmamalı, bu konuda ölçü size kalmış.
Gıdalarla ilgili ev içi bazı hijyen kuralları
Ev içinde, mutfakta ve saklama ortamlarında gıda maddeleri ile ilgili olarak uyulması gereken bazı temel hijyen kuralları var. Hijyen sağlıklı bir yaşamın devamlılığı için alınması gereken önlemler anlamına gelir.
- Yiyecekleri hazırlama veya pişirme işine başlamadan önce ellerimizi sabunlu su ile yıkamalıyız.
- Yiyecekler bol su ile yıkanarak temizlenmeli. Yiyeceklerin temizlenmesi için herhangi bir kimyasal madde ya da dezenfektan madde kullanılmamalı.
- Temizlik ve dezenfeksiyon için kullanılan maddelerin ortalıkta bırakılmaması çocukların sağlığını korumak için çok önem taşıyor. Bu konuya çok dikkat etmek gerekiyor.
- Salata ve benzeri gibi çiğ tüketilen yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılan tezgah, alet ve ekipman iş bittikten sonra temizlenmeli. Bu amaçla ekstra bir temizlik maddesi kullanmaya, iddialı bir temizlik maddesi satın almaya gerek yok. Evlerde her zaman kullandığınız, normal temizlik maddeleri hijyen sağlamak için yeterlidir.
- Çiğ tüketilen yiyeceklerin pişmiş gıdalarla temas etmesi engellenmeli.
- Yiyecek hazırlama işlemi bittikten sonra ellerimizi sabunlu su ile yıkamalı.
- Çiğ ve pişmiş gıdalar buzdolabında farklı raflara konulmalı. Pişirilmiş gıdalar buzdolabında üst raflara, çiğ gıdalar alt raflara konulmalı.
- Pişirme işlemleri virüsleri yok eder. Virüsler 72 santigrat derece ve üstündeki sıcaklıklarda ölür. Haşlama, kaynatma, kızartma, fırınlama vb. gibi yiyecek pişirme yöntemlerinde ulaşılan sıcaklıklar her türlü virüsü yok etmek için fazlasıyla yeterlidir.
Bu süreçte birbirimizle elimizden geldiğince dayanışma içinde olacağız. Öncelikle yapacağımız şey bu. Ama sonrasında toplumsal hayatımızı tek tek bireylerin değil, genelin iyiliğini ve refahını sağlayacak şekilde ele almalıyız.
10 Nisan 2020
